Cultuur
2018 is het tweede uitvoeringsjaar van het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2017-2020 ‘Ruimte voor de spelende mens’. Centraal thema in dit plan en het overige cultuurbeleid is het bieden van een kwalitatief en divers aanbod, en het stimuleren van culturele instellingen om een breed samengesteld publiek aan te spreken. De bestedingen van de projecten lopen conform de planning.

Governance
Binnen de culturele sector zelf zijn Governance en de Fair Practise Code onderwerp van gesprek om te komen tot meer transparantie in bestuur en een eerlijke beloning van werknemers in de cultuursector. In juni vond in het Gemeentemuseum een inspirerende bijeenkomst plaats waar vertegenwoordigers uit het Haagse culturele veld onder leiding van de Stichting Cultuur+Ondernemen met elkaar discussieerden over de toepassing van de Governance Code Cultuur. Deelnemers waren bestuurders, toezichthouders en directieleden van de culturele instellingen.

Pop
Naar aanleiding van de beleidsambities uit de Popnota ‘Ruimte voor Pop’ (RIS 298122) is begin 2018 begonnen met een tweetal onderzoeken naar de fysieke popinfrastructuur. Als eerste wordt de behoefte voor een middenpodium in Den Haag onderzocht. De uitkomsten van dit onderzoek zullen in de tweede helft van het jaar worden besproken. Daarnaast vindt een inventarisatie plaats van de verschillende talentontwikkelingstrajecten in Den Haag en wordt onderzocht hoe ingezet kan worden op een hechtere samenwerking tussen de popsector, cultuurankers en CultuurSchakel. Het General Urban Arts Platform is momenteel in oprichting.

Cultuurparticipatie
In Den Haag wordt zowel op stedelijk als stadsdeelniveau stevig ingezet op actieve cultuurparticipatie: stedelijk via de inzet van CultuurSchakel en op stadsdeelniveau via de inzet van de cultuurankers. In juni 2018 is CultuurSchakel in samenwerking met Theater De Vaillant de Haagse Cultuuracademie gestart. Dit Haagse leer-netwerkinitiatief in het kader van de Code Culturele Diversiteit biedt een programma voor young professionals, die werken in de Haagse cultuursector of een sterke wens hebben daarin te werken. In het voorjaar van 2018 vierden twee cultuurankers – Theater De Nieuwe Regentes en Theater De Vaillant – hun vijfjarig jubileum met een uitgebreid programma, samengesteld met, voor en door het stadsdeel. CultuurSchakel viert hun vijfjarig jubileum eind juni met onder andere de uitreiking van de Haagse C, een nieuwe prijs voor Cultuurparticipatie in Den Haag.

Diversiteit en publieksbereik
Er zijn grote verschillen tussen bevolkingsgroepen in de mate waarop zij gebruik maken van de culturele voorzieningen. Uit de stadsenquête Den Haag 2017 blijkt dat 55% van de mensen met een niet-westerse achtergrond geen gebruik maakt van de culturele voorzieningen in de stad. Dit in vergelijking met 28% van de Hagenaars zonder migratieachtergrond.

De gemeente voert daarom in samenwerking met de Erasmus Universiteit een onderzoek uit naar diversiteit in de cultuursector in Den Haag en in hoeverre diversiteitsbeleid onderdeel uitmaakt van het publieksbeleid dat instellingen uitvoeren, en in hoeverre zij binnen hun eigen organisatie aandacht besteden aan diversiteit in personeelsbeleid of de samenstelling van besturen en raden van toezicht. De resultaten van de onderzoeken worden na de zomers bekend en zullen worden betrokken bij de totstandkoming van het nieuwe beleidskader voor de periode 2021-2024.

Cultuureducatie
In 2018 worden pilots op het gebied van buitenschoolse cultuureducatie georganiseerd. De pilots gaan dit najaar starten en worden voorbereid in de eerste helft van het jaar. De pilots sluiten aan bij de inzet van de gemeente op cultuureducatie, waarbij de gemeente ieder kind en iedere jongere in Den Haag in staat willen stellen om op een laagdrempelige kwalitatief hoogwaardige manier kennis te maken met kunst en cultuur, en zijn of haar talenten op creatief gebied, zowel onder schooltijd als daarbuiten.

Stedelijke culturele regio
In het voorjaar van 2018 zijn stappen gezet op weg naar stedelijke cultuurprofielen in Nederland en specifiek ook voor de regio Den Haag. De minister heeft in een door haar opgestelde visiebrief in maart een nadere toelichting gegeven op de regio’s. In juni heeft de bestuurlijke aftrap voor de stedelijke regio’s plaats gevonden. Den Haag is in gesprek met de regio steden. De ontwikkeling van het stedelijk profiel voor de regio Den Haag zal op 1 november 2018 worden aangeboden aan de minister.

Incidentele subsidies
De werkgroep ontkokersubsidies is begin 2018 van start gegaan met het beoordelen van aanvragen die niet direct te plaatsen zijn binnen één afdeling of binnen een bepaalde subsidieregeling. Vanuit Cultuurbeleid is in de eerste helft van 2018 bijgedragen aan twee ontkokersubsidies: het Haags Veld op Parkpop van Stichting Musicon Producties (in samenwerking met Participatie) en Hakuna Academy van Rose Stories (in samenwerking met Integratie).

Musea
Het Haags Gemeentemuseum heeft in april 2018 met de website Mondriaan.nl de publieksprijs gewonnen in de categorie Art van de internationale Webby Awards en daarmee onder meer het Museum of Modern Art in New York achter zich gelaten.

Thema in 2018 is Feest aan Zee. Vanaf april 2018 presenteren de Haagse musea in dit kader een gezamenlijk programma over de verbondenheid van stad en zee. Aan de tentoonstelling Groeten uit Scheveningen in het Haags Historisch Museum kunnen bewoners bijdragen met eigen foto’s van een dag aan het Scheveningse strand of op de boulevard.

Op basis van een door Muzee Scheveningen uitgeleend schaalmodel, maakten leerlingen van het ROC Mondriaan de zeilwagen na die uitvinder Simon Stevin voor Prins Maurits van Nassau ontwierp. De replica zal worden ingezet bij verschillende festiviteiten in het themajaar en krijgt daarna onderdak bij Muzee.

Gemeentearchief
Belangrijk punt in 2018 is het vormgeven van een visie op nieuwe dienstverlening. Er zijn voorbereidingen getroffen om de zichtbaarheid van het Haags gemeentearchief (HGA) te vergroten. Hierbij valt te denken aan de fysieke zichtbaarheid van de Studiezaal alsmede de digitale zichtbaarheid. Met als doelstelling een verbetering van de online dienstverlening en informatievoorziening aan klanten is een werkgroep bezig met de realisatie van een eigen HGA website. De werkgroep e-depot, bezig met het inrichten van een e-depot waarmee digitale duurzaamheid van archiefmateriaal wordt geborgd, heeft geleid tot een eerste analyse waar nu aan verder wordt gewerkt.  

In 2017 zijn de Historische Informatiepunten (HIP’s), een samenwerking tussen de afdelingen Archeologie en Natuur & Milieueducatie, Monumentenzorg & Welstand, het Haags Historisch Museum, Bibliotheek Den Haag en het Haags Gemeentearchief geëvalueerd. Dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen in de organisatie van de HIP-activiteiten, die voor een verbetering in het aanbod ervan hebben gezorgd.

Ook is op 14 april opnieuw een succesvolle Dag van de Haagse Geschiedenis georganiseerd.

Openbare Bibliotheek
In de wijkvestigingen is een systeem ingevoerd waarbij nieuwe materialen automatisch worden gekoppeld aan het bibliotheeksysteem en de catalogus. Voordelen zijn tijdswinst en eenduidige lokale plaatsing. Het voorstel over te gaan tot Centraal Collectioneren voor de vestigingen is geaccordeerd. Streefdatum om over te gaan tot invoering is 1 januari 2019.

Met het project Ouderen in de Wijk willen de bibliotheken in de vier grote steden, samen met hun lokale partners, in de periode 2015–2020, tot tienduizend ouderen zichtbaar maken en helpen hun persoonlijke sociale netwerken en competenties te versterken om zo lang mogelijk zelfredzaam te blijven. Onlangs is in bibliotheek Segbroek gevierd dat de 500e deelnemer is aangesloten. Doelstelling voor 2018 is 700 Haagse deelnemers. Het project wordt mogelijk gemaakt door het Europees Sociaal Fonds voor Meest Behoeftigen.

Er wordt uitvoering gegeven aan het convenant met de Belastingdienst om burgers te helpen zaken te doen met de elektronische overheid. Hiertoe worden computers beschikbaar gesteld, cursussen gegeven en spreekuren georganiseerd. Tijdens de jaarlijkse aangiftedag in de Centrale Bibliotheek eind maart, zijn 347 personen geholpen met het invullen van de aangifte inkomstenbelasting.

In de eerste maanden van dit jaar zijn voorbereidingen getroffen om digitale attenderingen met betrekking tot het naderen van een vervaltermijn mogelijk te maken. Sinds 1 juni ontvangen klanten twee dagen voor het verstrijken van de termijn een e-mail met bericht dat het geleende materiaal kan worden ingeleverd of verlengd. Een service die op prijs wordt gesteld.   

Er is een visiebijeenkomst gehouden om samen met het Nederlands Muziek Instituut, Haags Gemeentearchief, medewerkers en betrokkenen van gedachte te wisselen over de inhuizing van het Koninklijk Conservatorium.

Archeologie
In het eerste half jaar zijn 16 nieuwe projecten opgestart binnen de Archeologische Monumentenzorg. Deze projecten lopen uiteen van bureaustudies tot en met opgravingen. In het eerste halfjaar zijn negen rapporten afgerond. De afdeling is nauw betrokken bij de voorbereidingen voor archeologisch onderzoeken dat nodig is in het kader van de aanstaande renovatie van het Binnenhof.
Naast de reguliere onderzoeken is een Virtual Reality project opgestart in samenwerking met het Museon en andere partijen, hiervoor is vanwege het innovatieve karakter een subsidie beschikbaar gesteld door het CIO-Office.
In mei/juni was de tentoonstelling Import Europa te zien in het Atrium van het Stadhuis en er is meegedaan aan diverse publieksevenementen zoals de Open dag van de Rotterdamse Baan, de Dag van de Haagse geschiedenis en het Designkwartier.

Monumentenzorg
De uitvoering van jaarschijf 2018 uit het programma ‘Monumentenzorg 2015–2018’ ligt op schema. De jaarlijks terugkerende programmapunten op het terrein van het kennisdelen – het zichtbaar maken en promoten van cultuurhistorisch erfgoed – zijn uitgevoerd (Dag van de Haagse Geschiedenis, Bunkerdag) of in voorbereiding (Open Monumentendag, inclusief de landelijke start op 6 september). Het erfgoed van de Koude Oorlog – de noodzetel onder het voormalige ministerie van Binnenlandse Zaken – is tijdens de Vrijheidsweken en de Bunkerdag opengesteld voor het publiek.

Het besluit ten aanzien van uitbreiding van de gemeentelijke monumentenlijst met gebouwen en ensembles uit de Wederopbouwperiode is uitgevoerd. Er lopen nog zes bezwaarprocedures.
De restauratie van een aantal grafmonumenten op de Algemene Begraafplaats en de Joodse Begraafplaats is in voorbereiding genomen.

Voor herstel en ontsluiting van erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog is een subsidie verstrekt aan de Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen voor haar activiteiten in het bunkercomplex aan de Badhuisweg.

Cultuur
2018 is het tweede uitvoeringsjaar van het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2017-2020 ‘Ruimte voor de spelende mens’. Centraal thema in dit plan en het overige cultuurbeleid is het bieden van een kwalitatief en divers aanbod, en het stimuleren van culturele instellingen om een breed samengesteld publiek aan te spreken. De bestedingen van de projecten lopen conform de planning.

Governance
Binnen de culturele sector zelf zijn Governance en de Fair Practise Code onderwerp van gesprek om te komen tot meer transparantie in bestuur en een eerlijke beloning van werknemers in de cultuursector. In juni vond in het Gemeentemuseum een inspirerende bijeenkomst plaats waar vertegenwoordigers uit het Haagse culturele veld onder leiding van de Stichting Cultuur+Ondernemen met elkaar discussieerden over de toepassing van de Governance Code Cultuur. Deelnemers waren bestuurders, toezichthouders en directieleden van de culturele instellingen.

Pop
Naar aanleiding van de beleidsambities uit de Popnota ‘Ruimte voor Pop’ (RIS 298122) is begin 2018 begonnen met een tweetal onderzoeken naar de fysieke popinfrastructuur. Als eerste wordt de behoefte voor een middenpodium in Den Haag onderzocht. De uitkomsten van dit onderzoek zullen in de tweede helft van het jaar worden besproken. Daarnaast vindt een inventarisatie plaats van de verschillende talentontwikkelingstrajecten in Den Haag en wordt onderzocht hoe ingezet kan worden op een hechtere samenwerking tussen de popsector, cultuurankers en CultuurSchakel. Het General Urban Arts Platform is momenteel in oprichting.

Cultuurparticipatie
In Den Haag wordt zowel op stedelijk als stadsdeelniveau stevig ingezet op actieve cultuurparticipatie: stedelijk via de inzet van CultuurSchakel en op stadsdeelniveau via de inzet van de cultuurankers. In juni 2018 is CultuurSchakel in samenwerking met Theater De Vaillant de Haagse Cultuuracademie gestart. Dit Haagse leer-netwerkinitiatief in het kader van de Code Culturele Diversiteit biedt een programma voor young professionals, die werken in de Haagse cultuursector of een sterke wens hebben daarin te werken. In het voorjaar van 2018 vierden twee cultuurankers – Theater De Nieuwe Regentes en Theater De Vaillant – hun vijfjarig jubileum met een uitgebreid programma, samengesteld met, voor en door het stadsdeel. CultuurSchakel viert hun vijfjarig jubileum eind juni met onder andere de uitreiking van de Haagse C, een nieuwe prijs voor Cultuurparticipatie in Den Haag.

Diversiteit en publieksbereik
Er zijn grote verschillen tussen bevolkingsgroepen in de mate waarop zij gebruik maken van de culturele voorzieningen. Uit de stadsenquête Den Haag 2017 blijkt dat 55% van de mensen met een niet-westerse achtergrond geen gebruik maakt van de culturele voorzieningen in de stad. Dit in vergelijking met 28% van de Hagenaars zonder migratieachtergrond.

De gemeente voert daarom in samenwerking met de Erasmus Universiteit een onderzoek uit naar diversiteit in de cultuursector in Den Haag en in hoeverre diversiteitsbeleid onderdeel uitmaakt van het publieksbeleid dat instellingen uitvoeren, en in hoeverre zij binnen hun eigen organisatie aandacht besteden aan diversiteit in personeelsbeleid of de samenstelling van besturen en raden van toezicht. De resultaten van de onderzoeken worden na de zomers bekend en zullen worden betrokken bij de totstandkoming van het nieuwe beleidskader voor de periode 2021-2024.

Cultuureducatie
In 2018 worden pilots op het gebied van buitenschoolse cultuureducatie georganiseerd. De pilots gaan dit najaar starten en worden voorbereid in de eerste helft van het jaar. De pilots sluiten aan bij de inzet van de gemeente op cultuureducatie, waarbij de gemeente ieder kind en iedere jongere in Den Haag in staat willen stellen om op een laagdrempelige kwalitatief hoogwaardige manier kennis te maken met kunst en cultuur, en zijn of haar talenten op creatief gebied, zowel onder schooltijd als daarbuiten.

Stedelijke culturele regio
In het voorjaar van 2018 zijn stappen gezet op weg naar stedelijke cultuurprofielen in Nederland en specifiek ook voor de regio Den Haag. De minister heeft in een door haar opgestelde visiebrief in maart een nadere toelichting gegeven op de regio’s. In juni heeft de bestuurlijke aftrap voor de stedelijke regio’s plaats gevonden. Den Haag is in gesprek met de regio steden. De ontwikkeling van het stedelijk profiel voor de regio Den Haag zal op 1 november 2018 worden aangeboden aan de minister.

Incidentele subsidies
De werkgroep ontkokersubsidies is begin 2018 van start gegaan met het beoordelen van aanvragen die niet direct te plaatsen zijn binnen één afdeling of binnen een bepaalde subsidieregeling. Vanuit Cultuurbeleid is in de eerste helft van 2018 bijgedragen aan twee ontkokersubsidies: het Haags Veld op Parkpop van Stichting Musicon Producties (in samenwerking met Participatie) en Hakuna Academy van Rose Stories (in samenwerking met Integratie).

Musea
Het Haags Gemeentemuseum heeft in april 2018 met de website Mondriaan.nl de publieksprijs gewonnen in de categorie Art van de internationale Webby Awards en daarmee onder meer het Museum of Modern Art in New York achter zich gelaten.

Thema in 2018 is Feest aan Zee. Vanaf april 2018 presenteren de Haagse musea in dit kader een gezamenlijk programma over de verbondenheid van stad en zee. Aan de tentoonstelling Groeten uit Scheveningen in het Haags Historisch Museum kunnen bewoners bijdragen met eigen foto’s van een dag aan het Scheveningse strand of op de boulevard.

Op basis van een door Muzee Scheveningen uitgeleend schaalmodel, maakten leerlingen van het ROC Mondriaan de zeilwagen na die uitvinder Simon Stevin voor Prins Maurits van Nassau ontwierp. De replica zal worden ingezet bij verschillende festiviteiten in het themajaar en krijgt daarna onderdak bij Muzee.

Gemeentearchief
Belangrijk punt in 2018 is het vormgeven van een visie op nieuwe dienstverlening. Er zijn voorbereidingen getroffen om de zichtbaarheid van het Haags gemeentearchief (HGA) te vergroten. Hierbij valt te denken aan de fysieke zichtbaarheid van de Studiezaal alsmede de digitale zichtbaarheid. Met als doelstelling een verbetering van de online dienstverlening en informatievoorziening aan klanten is een werkgroep bezig met de realisatie van een eigen HGA website. De werkgroep e-depot, bezig met het inrichten van een e-depot waarmee digitale duurzaamheid van archiefmateriaal wordt geborgd, heeft geleid tot een eerste analyse waar nu aan verder wordt gewerkt.  

In 2017 zijn de Historische Informatiepunten (HIP’s), een samenwerking tussen de afdelingen Archeologie en Natuur & Milieueducatie, Monumentenzorg & Welstand, het Haags Historisch Museum, Bibliotheek Den Haag en het Haags Gemeentearchief geëvalueerd. Dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen in de organisatie van de HIP-activiteiten, die voor een verbetering in het aanbod ervan hebben gezorgd.

Ook is op 14 april opnieuw een succesvolle Dag van de Haagse Geschiedenis georganiseerd.

Openbare Bibliotheek
In de wijkvestigingen is een systeem ingevoerd waarbij nieuwe materialen automatisch worden gekoppeld aan het bibliotheeksysteem en de catalogus. Voordelen zijn tijdswinst en eenduidige lokale plaatsing. Het voorstel over te gaan tot Centraal Collectioneren voor de vestigingen is geaccordeerd. Streefdatum om over te gaan tot invoering is 1 januari 2019.

Met het project Ouderen in de Wijk willen de bibliotheken in de vier grote steden, samen met hun lokale partners, in de periode 2015–2020, tot tienduizend ouderen zichtbaar maken en helpen hun persoonlijke sociale netwerken en competenties te versterken om zo lang mogelijk zelfredzaam te blijven. Onlangs is in bibliotheek Segbroek gevierd dat de 500e deelnemer is aangesloten. Doelstelling voor 2018 is 700 Haagse deelnemers. Het project wordt mogelijk gemaakt door het Europees Sociaal Fonds voor Meest Behoeftigen.

Er wordt uitvoering gegeven aan het convenant met de Belastingdienst om burgers te helpen zaken te doen met de elektronische overheid. Hiertoe worden computers beschikbaar gesteld, cursussen gegeven en spreekuren georganiseerd. Tijdens de jaarlijkse aangiftedag in de Centrale Bibliotheek eind maart, zijn 347 personen geholpen met het invullen van de aangifte inkomstenbelasting.

In de eerste maanden van dit jaar zijn voorbereidingen getroffen om digitale attenderingen met betrekking tot het naderen van een vervaltermijn mogelijk te maken. Sinds 1 juni ontvangen klanten twee dagen voor het verstrijken van de termijn een e-mail met bericht dat het geleende materiaal kan worden ingeleverd of verlengd. Een service die op prijs wordt gesteld.   

Er is een visiebijeenkomst gehouden om samen met het Nederlands Muziek Instituut, Haags Gemeentearchief, medewerkers en betrokkenen van gedachte te wisselen over de inhuizing van het Koninklijk Conservatorium.

Archeologie
In het eerste half jaar zijn 16 nieuwe projecten opgestart binnen de Archeologische Monumentenzorg. Deze projecten lopen uiteen van bureaustudies tot en met opgravingen. In het eerste halfjaar zijn negen rapporten afgerond. De afdeling is nauw betrokken bij de voorbereidingen voor archeologisch onderzoeken dat nodig is in het kader van de aanstaande renovatie van het Binnenhof.
Naast de reguliere onderzoeken is een Virtual Reality project opgestart in samenwerking met het Museon en andere partijen, hiervoor is vanwege het innovatieve karakter een subsidie beschikbaar gesteld door het CIO-Office.
In mei/juni was de tentoonstelling Import Europa te zien in het Atrium van het Stadhuis en er is meegedaan aan diverse publieksevenementen zoals de Open dag van de Rotterdamse Baan, de Dag van de Haagse geschiedenis en het Designkwartier.

Monumentenzorg
De uitvoering van jaarschijf 2018 uit het programma ‘Monumentenzorg 2015–2018’ ligt op schema. De jaarlijks terugkerende programmapunten op het terrein van het kennisdelen – het zichtbaar maken en promoten van cultuurhistorisch erfgoed – zijn uitgevoerd (Dag van de Haagse Geschiedenis, Bunkerdag) of in voorbereiding (Open Monumentendag, inclusief de landelijke start op 6 september). Het erfgoed van de Koude Oorlog – de noodzetel onder het voormalige ministerie van Binnenlandse Zaken – is tijdens de Vrijheidsweken en de Bunkerdag opengesteld voor het publiek.

Het besluit ten aanzien van uitbreiding van de gemeentelijke monumentenlijst met gebouwen en ensembles uit de Wederopbouwperiode is uitgevoerd. Er lopen nog zes bezwaarprocedures.
De restauratie van een aantal grafmonumenten op de Algemene Begraafplaats en de Joodse Begraafplaats is in voorbereiding genomen.

Voor herstel en ontsluiting van erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog is een subsidie verstrekt aan de Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen voor haar activiteiten in het bunkercomplex aan de Badhuisweg.