Dienstverlening, bedrijven en MKB
MKB en dienstverlening
Het MKB is een belangrijk onderdeel van de Haagse economie. Het Ondernemersportaal heeft tot en met juni zo’n 1.000 klantcontacten gehad. In de eerste helft van 2018 hebben ook bijeenkomsten plaatsgevonden. In februari was het een Ondernemersontbijt met als thema sociaal ondernemen en in maart het Ondernemersgala. In mei organiseerde het Haags Ondernemershuis voor de derde keer de ZZP-parade, dat werd gehouden in de New World Campus. Het tweede Ondernemersontbijt dit jaar vond plaats rondom de Volvo Ocean Race in juni, met als thema Innovatie aan Zee.

Internationalisering MKB   
De uitvoering van de Duitsland pilot is in 2018 gestart. Totaal 10 Haagse MKB-ers krijgen intensieve begeleiding van de inhoudelijk partner Duits Nederlandse Handelskamer (DNHK). Zij ontwikkelen relevante netwerken die breder inzetbaar zijn en het resulteert betere zichtbaarheid van zakelijk Den Haag doormiddel van lokale en internationale persaandacht.

Economische ontwikkeling en structuurversterking

Clusterversterking
Veiligheid
In het voorjaar van 2018 is met de gemeenteraad gesproken over The Hague Security Delta (HSD) en de huidige relatie met de gemeente. Naar aanleiding daarvan wordt de relatie met HSD herzien en verzakelijkt. De gemeenteraad wordt hierover rond de zomer verder geïnformeerd. Op de HSD Campus bij Laan van NOI hebben meerdere organisaties zich in het eerste halfjaar op de campus gevestigd (zoals Biznet en BW Ventures) of hun kantoren uitgebreid (zoals Cybersprint en het Global Forum on Cyber Expertise).

Om onze internationale positie verder te bestendigen, werken we in 2018 ook aan internationale samenwerking en handelsbevordering voor Haagse bedrijven en acquisitie van buitenlandse organisaties. Belangrijke doellanden voor Den Haag zijn Duitsland, India en de Verenigde Staten. Tijdens het recente bezoek van de burgemeester aan India in juni 2018 werd onder andere een samenwerkingsovereenkomst tussen HSD en het op HSD-gebaseerde Hyderabad Security Cluster getekend en kondigde de Indiase multinational HCL Technologies aan in Den Haag een Cybersecurity Centre of Excellence te openen.

Finance & Legal
In 2018 zijn de deuren van The Hague Hearing Centre geopend. Dit centrum is uitstekend toegerust op zittingen, arbitrages en mediation.. Partijen kunnen in het Hearing Centre tevens kantoorruimte huren. Ook de nog te starten lokale divisie van het Unified Patent Court zal in deze faciliteit gehuisvest worden. Hierin geven wij ondersteuning in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken.

Internationale Stad
Het (inmiddels afgeronde) programma internationaal heeft zich primair gericht op de positionering van de stad als hét internationale bestuurscentrum en de ontmoetingsplek waar mondiale vraagstukken worden omgezet in duurzame en toepassingsgerichte oplossingen. Een concreet voorbeeld is de opening van The Hague Humanity Hub - waar IT/Tech aan de humanitaire sector en internationale organisaties aan kennisinstellingen worden gekoppeld. Dit heeft geleid tot het succesvol aantrekken van organisaties naar de stad.

Bij de acquisitie van nieuwe internationale organisaties werkt de gemeente ondersteunend aan de Rijksoverheid. De werving van NGO’s verloopt in samenwerking met The Hague Business Agency (THBA). Ten opzichte van de vorige peildatum heeft de gemeente een aantal van 17 IO’s en NGO’s geworven, waaronder UNOCHA, UNICRI, International Alert, Mercy Corps en Crime Stoppers International.

Startup programma Impact Economy
In het eerste half jaar van 2018 hebben zich opnieuw een aantal mooie impact startups gevestigd in Den Haag, zoals HumanSurge (startup uit Madrid, platform waar professionele hulpverleners zich kunnen registreren en bij humanitaire rampen snel ingezet kunnen worden), 21cc education, Smart Yields, Trussbot, Immersive Impact Foundation en ook De Prael (sociale horecaonderneming). Daarnaast is het verbinden van netwerken, startups, corporates en NGO’s een sterk onderdeel van het startup ecosysteem. Zo is in maart een Impact Fair georganiseerd (aanpalend aan de Impact Summit van Phenix Capital) en zijn meerdere matchmaking evenementen georganiseerd, al dan niet gecombineerd met fietstochten langs de diverse startup verzamelgebouwen die Den Haag inmiddels rijk is. Het Startup in Residence programma, waarmee startups via vereenvoudigde Europese aanbesteding met de gemeente als ontwikkelpartner en klant aan de slag gaan, is in volle gang en heeft dit jaar maar liefst 62 aanmeldingen. Hiervan worden er uiteindelijk 6 geselecteerd die € 7.500 prototype financiering, training en 4 maanden kantoorruimte ontvangen. Naast onze bestaande bedrijven is een aantrekkelijk startup klimaat natuurlijk van levensbelang voor het aantrekken en vooral behouden van de nieuwe generatie innovatieve bedrijven, waar veelal dynamiek vernieuwing en innovatiekracht aanwezig is.
Smart The Hague
De voorbereiding van de inrichting van het Smart City Living lab in Scheveningen (het Living Lab Scheveningen) is in volle gang. Samen met Eneco is het ontwerp voor een smart city infrastructuur opgesteld. De basis hiervan wordt gevormd door slimme lantaarnpalen die naast verlichting, surveillance via camera’s ondersteunt, oplaadpunten voor elektrische auto’s bevat en sensoriek waarmee de luchtkwaliteit in het kader van de omgevingswet kan worden gemeten. De slimme lantaarnpalen dienen tevens als opstelpunt voor antennes van het nieuwe mobiele 5G netwerk die nieuwe toepassingen mogelijk maakt die een enorme impact kunnen hebben op de economie, bereikbaarheid en veiligheid. In de tweede helft van 2018 wordt besloten of de gemeente overgaat tot een uitvraag van de slimme lantaarnpalen.
Voor de uitvoering van de Nationale Smart City Strategie is Den Haag landelijk de trekker van het thema safety & securty, waar cybersecurity onderdeel van uitmaakt. De gemeente pakt de rol van boegbeeld op dit onderwerp en zorgt voor landelijke afstemming zodat steden van elkaar kunnen leren.

Metropoolregio Rotterdam - Den Haag en Roadmap Next Economy
De Roadmap Next Economy (RNE) zet in op transities in de regio gericht op energie, digitalisering, circulair, next society en next education. IQ voert de regie van de RNE sinds 1 februari 2018 en gaat aan de slag met projecten. De gemeente Den Haag kent voor de verschillende transitiepaden trekkers die met IQ en de andere regionale partners de RNE verder zullen vormgeven. Het gaat daarbij om grote projecten die de transitie mogelijk maken. De regionale partners zijn onder meer met de Europese Investeringsbank in gesprek over de vraag of en hoe een Investeringsplatform kan worden opgericht. Een dergelijk investeringsplatform kan projectpromotoren ondersteuning bieden bij het ontwikkelen van business cases en de toeleiding naar kapitaal.

Een concreet project in de regio is 'Smart Manufacturing Industriële Toepassing Zuid Holland'. Via dit programma worden maakbedrijven geholpen bij het toepassen van digitalisering en automatisering binnen hun bedrijf. In de regio zijn acht fieldlabs waar bedrijven terecht kunnen voor ondersteuning. De gemeente Den Haag is coördinerend gemeente van dit programma.

Promotie, toerisme en marketing  
Toerisme
Het themajaar ‘Feest aan Zee’ heeft nu al geleid tot veel publicaties in regionale, nationale en internationale pers (waaronder onder andere NRC en 6 pagina’s in SPOOR magazine van NS met een oplage van 1,5 miljoen) en diverse TV programma’s (zoals onder andere Podium Witteman aan Zee en NOS journaal). Met de TV campagne ‘Duik in den Haag’, waar het themajaar mee van start ging, zijn 40 miljoen personen bereikt in Nederland, Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk.

Citybranding
In de eerste helft van 2018 hebben we veel werk gemaakt van het werken met ambassadeurs, social media en de doelgroep jong talent. Dit alles is samengekomen in de kanalen van Be Hague die inmiddels zijn uitgegroeid tot de grootste community van en voor (toekomstig) Haags jong talent.
Om ook de vele andere partijen in de stad te faciliteren is in het eerste half jaar van 2018 veel werk gestoken in de voorbereiding van een toolkit die dient als handleiding voor citybranding met een breed pakket aan ondersteunende middelen. Deze toolkit helpt ervoor te zorgen dat eenduidiger, effectiever en efficiënter over Den Haag wordt gecommuniceerd.

Detailhandel
Voor het “Actieprogramma Den Haag Winkelstad” (RIS 281552) is in 2018 €1,5 mln. beschikbaar. Den Haag kent nu twintig bedrijfsinvesteringszones (Bizzen). In de eerste helft van 2018 zijn 2 gebieden begeleid om ook een investeringszone te worden.
Ook is het voorlopig ontwerp voor de herinrichting van de winkelstraat Frederik Hendrikstraat in het College vastgesteld.
In samenwerking met het Haags Retail Punt is het ondernemerschap van de winkeliers versterkt door projecten als Storey en the Store of the Future.
Ten slotte is de Detailhandelsmonitor geactualiseerd evenals de Kadernota Detailhandel en de Verordening Winkeltijden. De bestuurlijke besluitvorming volgt in de tweede helft van 2018.

Horeca
Ook in het eerste halfjaar zijn er weer een aantal nieuwe horecazaken geopend, zoals bijvoorbeeld het Amerikaanse Five Guys op het Spui en Glaswerk aan de Fokkerhaven. In verschillende winkelstraten hebben zich een aantal nieuwe koffie- en lunchconcepten gevestigd.
Er blijft veel interesse vanuit de markt voor nieuwe horeca in Den Haag. In het kader van A night out in Scheveningen is begin juni de eerste, succesvolle, muziekexpeditie gehouden. Op een zestal bijzondere locaties in Scheveningen was muziek van aanstormend talent te zien en te horen. Komend jaar zullen er meer activiteiten zijn om het avondleven in Scheveningen verder onder de aandacht te brengen.

Binnenstad
In de eerste helft van 2018 is een groot deel van Noordeinde heringericht en is er aandacht voor onderhoud van kleine straatjes en daarnaast is de fysieke branding van het Hofkwartier in uitvoering.
In de eerste helft van 2018 is een convenant Stedelijke Distributie ondertekend door de gemeente met belangenverenigingen en branchepartijen uit de binnenstad en de transportsector voor een efficiëntere en schonere stadsdistributie.
In het Museumkwartier is in het voorjaar van 2018 gestart met de fysieke branding van het gebied, een onderzoek naar de aanlichting van gebouwen, en de vormgeving van samenwerking tussen de publieksinstellingen op het gebied van marketing en extra programmering.

Congressen
Congressen zijn belangrijk voor Den Haag omdat ze zorgen voor meer bestedingen in de stad en het profiel van de stad versterken. In de eerste helft van 2018 zijn 43 internationale, meerdaagse congressen geacquireerd die goed zijn voor een economische impact van meer dan € 36 mln. Met 62 geacquireerde congressen als doelstelling voor heel 2018 liggen wij met 43 congressen in het eerste halfjaar ruim op schema.

Evenementen
Het budget voor evenementen bedraagt in 2018 € 3,45 mln. Hiervan is € 3,05 mln. toegekend aan of gereserveerd voor 20 grootschalige publieksevenementen die de stad directe en indirecte economische spin-off opleveren. Het gaat hierbij om thema-events (opening strandseizoen en kerstmarkt), nieuwe kwalitatief hoogwaardige evenementen (Volvo Ocean Race en Red Bull Knock Out) maar ook om een aantal typisch Haagse evenementen die van economische betekenis voor de stad zijn. Om meer ruimte te bieden aan kleine evenementen die aantrekkelijk zijn voor inwoners en toeristen is het budget voor het Promotiefonds Kleine Evenementen in 2018 wederom verhoogd naar € 0,4 mln.. In de eerste en tweede ronde van dit fonds zijn 34 kleine evenementen ondersteund. De derde ronde zit in de beoordelingsfase.

Volvo Ocean Race
In juni vond de overall finish van de Volvo Ocean Race plaats. De absolute wereldtop op het gebied van het zeezeilen finishte in onze Scheveningse haven. Het gaf een enorme versterking aan onze ambities van stad aan zee. De finish werd in vele landen rechtstreeks uitgezonden, ook door de NOS (een unicum!). Den Haag kwam mondiaal onder de aandacht met een enorme mediawaarde. In totaal waren er verspreid over 8 dagen 350.000 bezoekers. Er vond een breed scala aan activiteiten plaats. Het EK Optimist, de Red Bull Foiling-race, een innovatie-paviljoen gericht op duurzaam zee-gebruik, 250 Haagse scholieren bouwden 30 bootjes, 200 scholen zijn betrokken via lespakketten en een praktijkles over ‘plastic soup’ in de Haagse grachten, via het project ‘Watermakers’ zijn 40 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een (betaalde) baan geholpen bij leveranciers van de finish, ruim 1.250 Hagenaars van maatschappelijke organisaties bezochten de Race Village.
Daarnaast werd fors ingezet op een economisch programma gericht op voor Den Haag relevante thema’s zoals visserij, toerisme, watersport, kust- en waterbeheer, Impact Economy, duurzaamheid en technologie. De totale directe investering in de stad gedurende het evenement bedroeg ruim € 11 mln., waarvan € 3 mln. gemeentelijk en € 8 mln. extern. Dit laat zien dat bedrijven en sponsoren fors investeerden in de finish. Daarnaast zijn er natuurlijk lange termijn effecten. De korte en langere termijn spin-off zal in het definitieve rapport nog aan de raad toegezonden worden.

Huisvesting, werkmilieus, bedrijventerreinen (MKB)
Bedrijfshuisvesting
Den Haag heeft een tekort aan betaalbare bedrijfshuisvesting. Binnen de stadsgrenzen is er nauwelijks fysieke ruimte meer, waardoor bedrijven de stad uit worden gedrukt. Een programmamanager is aangesteld om stedelijke locaties tot ontwikkeling te brengen voor de realisatie van bedrijfsruimte en bedrijfsverzamelgebouwen. De makelaarsfunctie die Steenworp Vestigingsadviseurs Haaglanden heeft voor bedrijfshuisvesting, is en wordt verder geïntensiveerd. In 2018 is de bedrijventerreinenstrategie aan de gemeenteraad aangeboden. Ingezet wordt op het vernieuwen, intensiveren en verduurzamen van de 9 binnenstedelijke bedrijventerreinen.

Scheveningen Haven
De eerste helft van 2018 heeft in het teken gestaan van de voorbereiding van het grootste evenement dat de stad ooit heeft gehuisvest: de finish van de Volvo Ocean Race. Naast de finish van de deelnemende boten bestond het programma in juni uit talloze side-events, zowel sportief als cultureel. Het businessprogramma bood de mogelijkheid aan talloze bedrijven en startups om zich te presenteren, wat heeft geresulteerd in concrete resultaten in de vorm van nieuwe contacten, opdrachten, samenwerkingsverbanden en financieringen.
De ambitie om meer en een grotere diversiteit aan schepen te ontvangen in de haven kreeg een tastbaar resultaat door het eerste kleinere cruiseschip dat begin juni gebruik maakte van bestaande faciliteiten in de haven. Cruiseport The Hague / Scheveningen is hiermee een feit. Daarnaast bezochten verschillende grote klassieke zeilschepen de haven (zogenaamde tall ships), waarbij bezoekers van Scheveningen de gelegenheid kregen aan boord van het schip te gaan. Innovaties op de Noordzee, vanuit de haven van Scheveningen, krijgen de komende vier jaar een enorme impuls doordat een consortium met verschillende overheden, kennisinstellingen en bedrijven in totaal € 1,7 mln. aan Europese subsidie ontvangt voor het project ‘Proeftuin op de Noordzee’. Dit betreft een testlocatie voor de kust van Scheveningen die voorzien wordt van basisinformatie over stroming, wind en golven en connectiviteit om aan wal de gegevens te ontvangen van de innovaties op zee.

Huisvesting werkmilieus (kenniseconomie)
Huisvesting
Apollo14: De Binckhaven heeft het creatieve industriële vestigingsklimaat waar startups om vragen en is daarmee het visitekaartje voor de Haagse startupscene. Daarom is er geïnvesteerd in broodnodige fysieke ruimte: Apollo14 heeft in mei zijn deuren geopend. Nog voordat de opening plaats vond hadden de eerste huurders zich al gevestigd. Inmiddels hebben zich al een mooi en zeer uiteenlopend aantal impactvolle startups gevestigd in Apollo14.

Voormalig ministerie SZW: de gemeente realiseert tijdelijke huisvestingsmogelijkheden voor innovatieve IT/Tech en Security start- en scaleups in het voormalig ministerie SZW, direct tegenover de HSD Campus, om ook in de nabije toekomst voldoende huisvestingsmogelijkheden te kunnen bieden voor de komst van deze innovatieve bedrijven naar het CID.