Participatie, zorg en welzijn 

WMO voorzieningen

Beschermd wonen

Maatschappelijke opvang en emancipatie

Jeugdgezondheidszorg en jeugdteams

Maatwerkdienstverlening en geëscaleerde zorg 18-

Kinderbescherming inclusief Veilig thuis

Openbare gezondheidszorg en ambulancedienst

Vastgoed

Participatie en informele zorg

De gemeente neemt een nieuw automatiseringssysteem in eigen beheer. Een automatiseringssysteem voor onder andere de matching van vraag en aanbod van onbetaalde maatschappelijke inzet (vrijwilligerswerk, mantelzorg en burenhulp) en het bieden van toegang tot bestaande webwinkel voor ‘waardering’ vrijwilligers en mantelzorgers. Door het systeem in gemeentelijk beheer te houden kan het beter actueel worden gehouden en meer worden toegesneden op andere gemeentelijke dienstverlening. Het systeem wordt conform de gemeentelijke regels afgeschreven in vijf jaar, waardoor in 2018 een incidenteel voordeel van € 0,8 mln. optreedt. Daarnaast betreft € 0,5 mln. vrijval van subsidiebudget (€ 0,4 niet-verplicht budget in 2018 en € 0,1 mln. afrekening subsidie 2017).

Totaal € 1,3 mln. voordeel.

WMO Voorzieningen

De inwoners van de gemeente hebben, indien nodig, recht op Wmo voorzieningen. In 2017 is een nieuw contract ingegaan voor voorzieningen voor huishoudelijke hulp, begeleiding en dagbesteding met andere tarieven en arrangementen (in plaats van uren). Ook kunnen inwoners zich vanaf medio 2017 vormvrij melden voor een voorziening. Hierdoor zijn de ervaringsgegevens beperkt, en zijn de ramingen minder stabiel. Oorzaken en onzekerheden die mogelijk leiden tot een tekort einde jaar zijn:

• In het contract worden meerdere tarieven gehanteerd. In de eerste helft van 2018 is meer gebruik gemaakt van de duurdere voorzieningen, met name doordat de nieuwe instroom van cliënten duurdere voorzieningen nodig heeft. De verwachte kostenstijging is circa € 1 mln. Conform het ingezette beleid krijgt een deel van de bestaande klanten in de loop van de tijd minder dure voorzieningen door toename van zelfstandigheid.
• In het eerste halfjaar van 2018 is een aantal voorzieningen rondom begeleiding en dagbesteding sterk gegroeid. De groei komt vooral doordat de meldingen sinds medio 2017 vormvrij zijn en dit leidt tot enige groei in de te verstrekken voorzieningen. Het is onzeker of de groei zich doorzet. Het verwachte nadeel is circa € 1,5 mln. tot € 2,5 mln.
• Het daadwerkelijk gebruik van een voorziening neemt sinds begin 2017 toe, van 78% begin 2017 tot 85-86% eind 2017/begin 2018 (bij MWA voorzieningen). Het nu verwachte daadwerkelijke gebruik in 2018 is daarom 85-86%. Het daardoor verwachte nadeel is circa € 1,5 mln. tot € 2,5 mln.
• Conform het contract ontvangen huidige klanten met de indicatie Huishoudelijke Verzorging per 1 juli (als de indicatie nog nodig is) een nieuwe indicatie conform het nieuwe contract. Deze omzetting loopt nog. Naar verwachting is het aantal om te zetten indicaties hoger dan begroot. Het verwachte nadeel is € 0 mln. tot € 1 mln.
• Overige lasten (onder andere door minder pgb’s, meer woonvoorzieningen, lager aantal verhuizingen dan verwacht): nadeel van minimaal € 0,3 mln.
• In de baten wordt een nadeel op de eigen bijdrage WMO van € 1,3 mln. verwacht, dit is vergelijkbaar met het nadeel in 2017 (€ 1,4 mln.). Door de invoering van het abonnementstarief door het Rijk, met de compensatie in de Algemene Uitkering, wordt het tekort op de eigen bijdrage met ingang van 2019 opgeheven.

Totaal € 5,6 mln. tot € 8,6 mln. nadeel.

Beschermd Wonen /GGZ
In 2016 zijn veertien GGZ wijkteams uitgebreid met in totaal 28 fte (GGZ in de wijk). Hierdoor vindt in 2018 een overschrijding van € 1,6 mln. plaats. Voor de uitvoering Licht Verstandelijk Beperkten (LVB) wordt een voordeel van € 0,6 mln. verwacht aangezien de kosten lager uitvallen. Door een verhoging van het bedrag  voor de Integratie Uitkering Sociaal Domein (IUSD) in de meicirculaire 2018 wordt een voordeel van ca. € 2,2 mln. verwacht. Verder wordt een vrijval van subsidies uit vorige jaren verwacht van € 2,4 mln.
Totaal € 3,6 mln. voordeel.

Jeugdgezondheidszorg en Jeugdteams (Huisvesting CJG)
Naar verwachting is er op huisvesting van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) een tekort van € 0,5 mln. Oorzaken zijn een verhoogd tarief voor werkplekken, een hoger in rekening gebrachte aantal werkplekken, een verhoogde huur en verhoogde overige kosten zoals beveiliging.

Maatwerk dienstverlening en geëscaleerde zorg 18-
De gemeente koopt de zorg voor Maatwerk dienstverlening en geëscaleerde zorg 18- in via de gemeenschappelijke regeling Inkoopbureau H10. Het verwachte nadelige resultaat is € 17,5 mln. tot € 21,6 mln. De nieuwe coalitie zet voor het jaar 2018 € 11 mln. extra in voor kosten in de jeugdhulp. Het verwachte nadelig resultaat is, inclusief deze extra middelen, € 6,5 mln. tot € 10,6 mln. voor maatwerk dienstverlening en geëscaleerde zorg. De prognose is opgesteld met de gegevens waarover we nu beschikken, echter de gegevens zijn niet voldoende betrouwbaar om een nauwkeurige inschatting te maken van het resultaat van 2018. Daardoor kan het resultaat van 2018 anders uitvallen dan we nu verwachten.
Totaal € 17,5 mln. tot € 21,6 mln. nadeel exclusief Coalitieakkoord.

De volgende zaken vallen op ten aanzien van de extra lasten voor jeugdhulp:

• De begroting 2018 is gebaseerd op de verwachte realisatie 2017. Deze definitieve realisatie 2017 bleek begin 2018 € 4,7 mln. hoger.
• In de aanbesteding van de nieuwe contracten 2018 zijn 1.600 producten en tarieven geharmoniseerd naar circa 400 producten. Deze harmonisatie heeft een kostenstijging van circa € 5,2 mln. tot gevolg. Dit betreft voor circa € 3 mln. een hogere vergoeding voor het product ‘pleegzorg’; uit de landelijke benchmark bleek dat het tarief van de gemeente Den Haag veel lager lag dan het landelijke tarief. Op basis van deze informatie is het tarief opgehoogd naar de landelijke benchmark.
• De omzetting naar de nieuwe producten is niet bij elke jeugdhulpaanbieder goed gehanteerd; schatting van de impact circa € 0,7 mln. Met deze aanbieders vinden gesprekken plaats om na te gaan waarom op een ander product gedeclareerd is en indien van toepassing wordt het bedrag teruggevorderd.
• Meer kinderen/jongvolwassenen maken gebruik van de voorziening verblijf Licht Verstandelijk Gehandicapt (€ 1,1 mln.; een verdubbeling van de kosten). De nieuwe instroom bij de jeugdhulpaanbieders komt over het algemeen niet in aanmerking voor een indicatie op grond van de wet langdurige zorg (WLZ), waardoor de kosten binnen de Jeugdwet vallen.
• Een aantal jeugdhulpaanbieders is in de loop van 2017 gecontracteerd of werd in 2017 gefinancierd vanuit de PGB. Dit zijn relatief kleine organisaties met hoogspecialistische hulp of weinig voorkomende hulp. Het aanbod van deze vormen van jeugdhulp was beperkt beschikbaar middels zorg in natura in Den Haag. Naar verwachting zijn de kosten hierdoor € 1,6 mln. hoger dan verwacht. Vooralsnog wordt geen verlaging van de lasten door PGB’s voor Jeugd verwacht.
• Het aantal dagdelen dat kinderen op de kinderdienstencentra zitten is gestegen. Het aantal kinderen op de kinderdienstencentra lijkt niet te stijgen. Financiële impact circa € 1,3 mln.
• Een aantal aanbieders werd in 2017 gefinancierd middels een subsidie. Vanaf 2018 zijn deze aanbesteed via de jeugdhulpproducten. De financiële impact is € 1 mln. tot € 1,5 mln. Het voorgaande vertaalt zich niet in een lager bedrag aan subsidies voor jeugd.

In 2018 worden maatregelen uitgevoerd om de lasten te beperken. Het effect per maatregel is niet te kwantificeren. De ingezette maatregelen zijn onder meer:

• de gecontracteerden hebben niet altijd de verplichte was-wordt-lijst voor voorzieningen toegepast, waardoor sommige gecontracteerden waarschijnlijk soms te hoge tarieven hebben gehanteerd. Momenteel wordt uitgezocht welke aanbieders dit betreft en met deze aanbieders wordt een gesprek gevoerd en indien van toepassing wordt het bedrag teruggevorderd;
• de jeugdhulpaanbieders (vanaf € 1 mln. verwachte declaraties) dienen periodiek een onderbouwde prognose aan te leveren. Dit gebeurt steeds regelmatiger maar er wordt ingezet op blijvende kwaliteitsverbetering en ook aanlevering door meer jeugdhulpaanbieders;
• het voortzetten van de intensievere accountgesprekken met jeugdhulpaanbieders. Ook zal follow-up worden gegeven aan de afloop van het eerdere gesprek;
• inzetten op striktere indicaties (bijv. minimum aantal uren, omdat ouders anders rechten ervaren en om aanbieders meer richting te geven);
• inzetten op andere zorg/maatregelen waar dat mogelijk is, zoals onderwijs, preventieve zorg en voortzetten pilot huisartsen ter voorkoming van onnodig dure jeugdhulp;
• kennis van de voorwaarden aan en kosten van een product/voorziening onder zorgprofessionals (JMO) vergroten.

Kinderbescherming
De hogere kosten kinderbescherming betreft enerzijds een hogere kostenpost Veilig Thuis (€ 0,7 mln.). De autonome groei binnen Veilig Thuis vraagt om extra inzet om de vraag aan te kunnen. Daarom wordt meer ingehuurd bij de flexibele schil en meer personeel (tijdelijk) geworven. Voor de gemeente Den Haag is dit een rechtmatigheidsfout. Dit heeft geen effect op de rechtmatigheid van de jaarrekening van de GR GGD/VT. Een aanbestedingstraject is in gang gezet om dit voor 2019 te voorkomen.
Een externe partij onderzoekt de productieaantallen en de normering om zo meer inzicht te krijgen in de ontwikkelingen ten aanzien van de meldingen en adviezen.
Daarnaast is de verwachting dat de kosten voor de jeugdhulpplus (gesloten instelling) hoger liggen dan begroot (€ 0,5 mln. tot € 0,9 mln.). Dit betreft een voorziening die door de jaren heen fluctueert en is vooraf niet goed in te schatten.
Totaal € 1,2 mln. tot € 1,6 mln. nadeel.